top of page

Dobré ráno České televize 25.8.2023

Today in ČT2 Czech programme TV Show "Good morning with Czech Television" Brno, with moderators about Persian dance & performance, it was pleasure for me, Thank You for invitation to Lucie Hostačná, dramaturg ČT.


Záznam vystoupení zde, 4x odkaz přímo na části Perské tance,

v programu: 22:58 minuta; 50:43 minuta; 80:08 minuta; 127:03 minuta

s moderátory Dobré ráno České televize - Soňa Baranová, Ondřej Blaho


BRNO - Na pozvání dramaturgyně Lucie Hostačné jsem byla hostem pořadu Dobré ráno ČT.

Kromě povídání v prvním vstupu, v druhém byla ukázka společenského tance stylem z Teheránu na současnou populární skupinu 25Band píseň "Delam Ab shod" (Mé sdce se rozteče), jak ho tančí Íránci běžně na oslavách nebo domácích party. Protože Íránci tančí a tančí rádi, muži i ženy. Většina z nich se to učí přímo v rodině od svých příbuzných, známých, mezi sebou.

Tento styl social Tehran dance se do roku 1979, tedy do revoluce tančil v klubech, je to tedy takový party styl.

Vychází zjednodušeně z pohybů klasického perského tance, který byl ve třetím vstupu v ukázce. Hudba byla od velmi známého a oblíbeného houslisty Bijana Mortazaví, který je od osmdesátých let miláčkem Íránců. Kostým je mým návrhem na mé svatební šaty v perském stylu. Klasický perský tanec se vyznačuje ladností, krásné pohyby rukou a paží, otočkami, krokovými variacemi a vypráví příběh často inspirovaný láskou, přírodou anebo mytologií.


Ve čtvrté ukázce tance byl jako rekvizita perský rámový buben zvaný daf, který se používá na mystickou hudbu a má magický zvuk. Zazněl i ve skladbě "Nasimi" od současného ázerbajdžánského skladatele Samiho Yusufa, který do něj použil verše věhlasného ázerbajdžánského básníka Nasimi z 14-15.století, které využívají metafor k vyjádření vztahu ke světu a především k Milovanému, tedy Bohu.


منده سیغار ایکی جهان من بو جهانه سیغمازام

گوهر لامکان منم کون و مکانه سیغمازام

عماد الدین نسیمی

Seyid Ali Imadaddin Nasimi (1369 - 1419) věhlasný mystický básník, který psal v ázerbajdžánštině a perštině i arabštině. Byl velmi vzdělaný, oblíbený, stal se členem hurufistů, kteří měli blízko ke kabale a numerologii (huruf - písmeno). Kromě dívánů, psal i ghazaly, lyrická forma poezie s pěti až patnácti dvojveršími a robáí čtyřverše a masnaví.

Za své verše, které odhalovaly pravdy súfijského učení, nakonec po dlouhém pronásledování, byl podle příběhu nakonec zaživa stažen z kůže...


"I am the stars, the sky, the angel, revelation come from God.

So hold your tongue and silent be! There is no tongue can compass me.


I am the atom, sun, four elements, five saints, dimensions six.

Go seek my attributes! But explanations cannot compass me.


I am the core and attribute, the flower, sugar and sweetmeat.

I am Assignment Night, the Eve. No tight-shut lips can compass me.


I am the burning bush. I am the rock that rose into the sky.

Observe this tongue of flame. There is no tongue of flame can compass me.


Men who in far-sighted called your lips, pure soul – and this is true.

Then your mouth they likened to a point that’s hidden – this is true.


Men who are in love I asked about your face and ruby lips.

They pronounced them to be Khizr and living water – this is true.


Men who bow in homage to the face of Adam and mankind

Said you are the throne and image of God’s mercy – this is true"



kopie Divánu




من کنج لامکانم اندر مکان نګنجم

برتر زجسم وجانم درجسم وجان نگنجم

وهم خیال انسان رو سوی من ندارد

در وهم از آن نیایم در وهم ازان نگنجم


Hudební žánr je takzvaný "mugham", mystický vokál, styl pocházející z Ázerbajdžánu, zapsaný jako dědictví UNESCO.

Je dobré vědět, že Ázeři vždy obývali celou oblast Střední Asie, takže perská a ázerbajdžánská kultura se v mnoha ohledech překrývá, shoduje nebo prolíná.


Dervišské víření je tanec, který nese hlubokou filosofii súfijských mystiků. Skrze tanec se tanečník dostává do svého středu, hledá rovnováhu a stává se spojnicí mezi pozemským a mystikou.



PS: boty i šaty jsem koupila stylově v Brně ve Vaňkovce na poslední chvíli deset minut před zavřením obchodů v devět deset večer... Takže za mně dobrý, mám i suvenýry z Brna :)


"Nasimi" v perštině:

نسیمی

دو جهان در من میگنجند ، من در این جهان نمیگنجم

گوهرلامکان* منم ، در کائنات و مکانها نمیگنجم

دو جهان در من میگنجند ، من در این جهان نمیگنجم

گوهرلامکان منم ، در کائنات و مکانها نمیگنجم


تیر منم کمان منم پیر منم جوان منم


دو جهان در من میگنجند ، من در این جهان نمیگنجم

گوهرلامکان منم ، در کائنات و مکانها نمیگنجم

ذره منم ، خورشید منم ، چهار و پنج و شش منم

صورتم را ببین و بیان کن ، چون که در بیان نمیگنجم


دو جهان در من میگنجند ، من در این جهان نمیگنجم

گوهرلامکان منم ، در کائنات و مکانها نمیگنجم


شجری(درخت) که در آتش میسوزه منم ، حجری (سنگ) که به چرخش در می آید منم**

دو جهان در من میگنجند ، من در این جهان نمیگنجم


گوهرلامکان منم ، در کائنات و مکانها نمیگنجم


ذره منم ، خورشید منم ، چهار و پنج و شش منم

صورتم را ببین و بیان کن ، چون که در بیان نمیگنجم


دو جهان در من میگنجند ، من در این جهان نمیگنجم

گوهرلامکان منم ، در کائنات و مکانها نمیگنجم


تیر منم کمان منم پیر منم جوان منم

دولت جاودان منم ، در آیینه دان نمیگنجم

گرچه امروز نسیـمـیـم ، هاشمـیـم قریـشـیـم

تیر منم کمان منم پیر منم جوان منم


دولت جاودان منم

گرچه امروز نسیمیم ، هاشمیم قریشیم

نشانه هایم از من بزرگتر و اعلاتر هستند ، در آیات و نشانه ها نمیگنجم

نمیگنجم ، نمیگنجم ، نمیگنجم ، نمیگنجم


تیر منم کمان منم پیر منم جوان منم

دولت جاودان منم در آیینه نمیگنجم

نمیگنجم ، نمیگنجم ، نمیگنجم ، نمیگنجم


نمیگنجم ، نمیگنجم ، نمیگنجم

نمیگنجم ، نمیگنجم ، نمیگنجم


دو جهان در من میگنجند ، من در این جهان نمیگنجم

گوهرلامکان منم ، در کائنات و مکانها نمیگنجم


ذره منم ، خورشید منم ، چهار و پنج و شش منم

صورتم را ببین و بیان کن ، چون که در بیان نمیگنجم


دو جهان در من میگنجند ، من در این جهان نمیگنجم


تیر منم کمان منم پیر منم جوان منم

دولت جاودان منم ، در آیینه نمیگنجم


گرچه امروز نسیمیم ، هاشمیم قریشیم

نشانه هایم از من بزرگتر و اعلاتر هستند ، در آیات و نشانه ها نمیگنجم

نمیگنجم ، نمیگنجم ، نمیگنجم ، نمیگنجم


هم صدفم هم مرواریدم

با این همه رخت و قماش من در این دکـّـان نمیگنجم


شهد و شکر منم ، شمس منم قمر منم

روح و روان میبخشم ، در روح و روان نمیگنجم


دو جهان در من میگنجند ، من در این جهان نمیگنجم

گوهرلامکان منم ، در کائنات و مکانها نمیگنجم


دو جهان در من میگنجند ، من در این جهان نمیگنجم

گوهرلامکان منم ، در کائنات و مکانها نمیگنجم

من در این جهان نمیگنجم

من در این جهان نمیگنجم

من در این جهان نمیگنجم


"Nasimi" v ázerbajdžánštině


Məndə sığar iki cahan, mən bu cahana sığmazam

Gövhəri-laməkan mənəm, kövnü məkana sığmazam

Məndə sığar iki cahan, mən bu cahana sığmazam

Gövhəri-laməkan mənəm, kövnü məkana sığmazam


Tir mənəm, kaman mənəm, pir mənəm, cavan mənəm


Məndə sığar iki cahan, mən bu cahana sığmazam

Gövhəri-laməkan mənəm, kövnü məkana sığmazam

Zərrə mənəm, günəş mənəm, çar ilə pəncü şeş mənəm

Surəti gör bəyan ilə, çünki bəyana sığmazam


Məndə sığar iki cahan, mən bu cahana sığmazam

Gövhəri-laməkan mənəm, kövnü məkana sığmazam


Nara yanan şəcər mənəm, çərxə çıxan həcər mənəm

Məndə sığar iki cahan, mən bu cahana sığmazam


Gövhəri-laməkan mənəm, kövnü məkana sığmazam


Zərrə mənəm, günəş mənəm, çar ilə pəncü şeş mənəm

Surəti gör bəyan ilə, çünki bəyana sığmazam


Məndə sığar iki cahan, mən bu cahana sığmazam

Gövhəri-laməkan mənəm, kövnü məkana sığmazam


Tir mənəm, kaman mənəm, pir mənəm, cavan mənəm

Dövləti-cavidan mənəm, ayinədana sığmazam

Gərçi bu gün Nəsimiyəm, haşimiyəm, qureyşiyəm

Tir mənəm, kaman mənəm, pir mənəm, cavan mənəm


Dövləti-cavidan mənəm

Gərçi bu gün Nəsimiyəm, haşimiyəm, qureyşiyəm

Məndən uludur ayətim, ayətə, şana sığmazam

Sığmazam, sığmazam, sığmazam, sığmazam


Tir mənəm, kaman mənəm, pir mənəm, cavan mənəm

Dövləti-cavidan mənəm, ayinədana sığmazam

Sığmazam, sığmazam, sığmazam, sığmazam


Sığmazam, sığmazam, sığmazam

Sığmazam, sığmazam, sığmazam


Məndə sığar iki cahan, mən bu cahana sığmazam

Gövhəri-laməkan mənəm, kövnü məkana sığmazam


Zərrə mənəm, günəş mənəm, çar ilə pəncü şeş mənəm

Surəti gör bəyan ilə, çünki bəyana sığmazam


Məndə sığar iki cahan, mən bu cahana sığmazam


Tir mənəm, kaman mənəm, pir mənəm, cavan mənəm

Dövləti-cavidan mənəm, ayinədana sığmazam


Gərçi bu gün Nəsimiyəm, haşimiyəm, qureyşiyəm

Məndən uludur ayətim, ayətə, şana sığmazam

Sığmazam, sığmazam, sığmazam, sığmazam


Həm sədəfəm, həm inciyəm, həşrü sirat əsinciyəm

Bunca qumaşü rəxt ilə mən bu dükana sığmazam


Şəhd ilə həm şəkər mənəm, şəms mənəm, qəmər mənəm

Ruhi-rəvan bağışlaram, ruhi-rəvana sığmazam


Məndə sığar iki cahan, mən bu cahana sığmazam

Gövhəri-laməkan mənəm, kövnü məkana sığmazam


Məndə sığar iki cahan, mən bu cahana sığmazam

Gövhəri-laməkan mənəm, kövnü məkana sığmazam

Mən bu cahana sığmazam

Mən bu cahana sığmazam

Mən bu cahana sığmazam


Tereza Šírín - Tereza Richter Štojdlová, 2023

Comments


bottom of page